Kiedy udać się do okulisty? Okulistę najczęściej odwiedzamy, gdy zauważamy wadę wzroku, lub gdy dotychczasowa wada się pogarsza. Podczas takiej wizyty lekarz najczęściej robi ogólne badania, sprawdza nasz wzrok i przepisuje odpowiednie szkła. Jakikolwiek problem z widzeniem powinien skłonić nas do niezwłocznej konsultacji. Istnieje jednak szereg innych sytuacji, które należy interpretować jako alarmujące. W dzisiejszym tekście wymienimy kilka z nich. Często mogą wydawać się niegroźne. Często też niegroźne się okazują. Warto jednak skorzystać z porady lekarza, aby wykluczyć poważniejsze schorzenia.
Regularnie pojawiające się stany zapalne powiek i spojówek
W większości przypadków zapalenie powiek i spojówek mija, a pacjent wraca do całkowitego zdrowia. Jeśli jednak takie stany często się powtarzają lub/i długo trwają, konieczne jest skonsultowanie się z okulistą. Często takie przeciągające się stany nie reagują na przepisane antybiotyki, sztuczne łzy czy preparaty steroidowe. W takich sytuacjach okulista zleci kolejne badania, również laboratoryjne, aby wykluczyć poważniejsze choroby, do których zaliczyć można zapalenie wtrętowe czy jaglicę.
Bóle głowy
Bóle głowy wywoływać mogą różne czynniki – od zmęczenia, stresu, zmian ciśnienia, po poważniejsze schorzenia związane z funkcjonowaniem mózgu. Często zdarza się, że trudno nam znaleźć przyczynę dolegliwości. W takich sytuacjach należy zrobić szereg badań. Jednym z ważnych kroków jest odwiedzenie okulisty.
Bóle głowy możemy podzielić na samoistne i objawowe. W tym pierwszym przypadku ból głowy jest głównym objawem choroby (np. migreny). Ból głowy objawowy wynika natomiast z innego schorzenia. W takich sytuacjach podrażnieniu ulec może nerw czaszkowy, rdzeniowy, naczynia krwionośne, mięśnie. I tak stan zapalny w obrębie narządu wzroku czy zwiększenie napięcia mięśni (będące wynikiem krótko- lub dalekowzroczności) może manifestować się bólami głowy. Takie dolegliwości wynikać mogą też z m.in. astygmatyzmu lub zapalenia nerwu wzrokowego.
Mroczki, rozbłyski przed oczami
Mroczki bywają zwane również muszkami. Mają formę szarych plamek, które zdają się “latać” po obrazie, który widzimy. Nawet zdrowe osoby mogą mieć takie wrażenia. Jest to wynik rozpadania się ciała szklistego i włókien kolagenowych. Takie “odłamki” pływają w ciele szklistym, zmniejszając ilość światła, które dostaje się do siatkówki. Taki stan nie jest objawem do niepokoju. Sami nie jesteśmy jednak w stanie rozpoznać, czy mamy do czynienia z niegroźnym zjawiskiem, czy z poważnym uszkodzeniem siatkówki. W tego typu schorzeniach siatkówka odkleja się od naczyniówki, co skutkuje przerwaniem naczyń krwionośnych. W efekcie w ciele szklistym pojawiają się komórki krwi, które odbieramy jako mroczki. Warto podkreślić, że takie wrażenia mogą być objawami nie tylko chorób oczu. Jeśli więc okulista wykluczył schorzenia, należy skontaktować się z neurologiem i kardiologiem. Rozbłyski z kolei (zwane również fotopsja) mogą wynikać z pojawienia się przedarć na powierzchni siatkówki. Zdarza się też, że rozbłyski to skutek uboczny przyjmowania różnorodnych leków.
Wiek
Po 40 roku życia soczewka oka zaczyna się starzeć. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że nie tylko czynniki biologiczne (naturalne procesy starzenia) wpływają na gorsze widzenie w miarę upływu lat. Na stan wzroku wpływają również złe nawyki i brak profilaktyki. Największym problem jest zaćma. Ryzyko zachorowania jest najwyższe wśród osób po 60 roku życia, ale pierwsze oznaki tej choroby można dostrzec dużo wcześniej. Zaćmy (katarakty) nie można uniknąć, dlatego tak ważne jest szybkie wykrycie choroby. Po 40 roku życia osłabia się również akomodacja oka. Na skutek tego procesu pojawić się mogą problemy z czytaniem i z dostrzeganiem przedmiotów z bliska. Jest to główny objaw starczowzroczności. Z tego powodu po 40 roku życia należy robić regularne kontrole okulistyczne.
Obciążenia genetyczne
Okulista podczas wizyty powinien spytać nas o choroby oczu naszych bliskich, w ten sposób określa nasze obciążenia genetyczne. Niektóre schorzenia, jak np. krótkowzroczność są niegroźne. Wyróżnić można jednak poważniejsze choroby, które powinny wymagać od nas regularnych kontroli lekarskich. Jeśli lekarz, u którego ostatnio byliśmy, nas o tym nie poinformował/nie zapytał, a wiemy, że ktoś z naszych bliskich ma choroby oczu, koniecznie raz jeszcze odwiedźmy specjalistę. Podczas wizyty określić, jak często powinniśmy kontrolować wzrok. Należy restrykcyjnie trzymać się tych terminów – w ten sposób zwiększamy szanse na leczenie zakończone sukcesem w razie pojawienia się choroby.
Jak widać, istnieje wiele sytuacji, które powinny skłonić nas do odwiedzenia gabinetu okulistycznego. Podczas wizyty warto wspomnieć o wszystkich objawach, które nas niepokoją. Laik wielu z nich nie powiąże z chorobami narządu wzroku, specjalista natomiast może dostrzec związek, który pozwoli na wczesne wykrycie i leczenie ewentualnej choroby. Warto zdawać sobie sprawę, że dorośli powinni kontrolować swój wzrok przynajmniej raz na dwa lata. Jeśli nosimy okulary lub soczewki, zaleca się odwiedzać gabinet raz w roku.
